Woordenlijst notariële termen
Aanvaarden
Beneficiaire aanvaarding
Aanvaarden van de erfenis onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Dit wil zeggen dat de erfgenamen de erfenis pas aanvaarden, wanneer de schulden uit de nalatenschap zijn voldaan. Door de beneficiaire aanvaarding wordt de erfgenaam beschermd tegen aansprakelijkheid voor een tekort in de nalatenschap. Als blijkt dat er meer schulden zijn dan bezittingen, dan worden de schulden voorzover mogelijk uit de nalatenschap voldaan. De erfgenaam hoeft niet met eigen middelen het resterende tekort bij te betalen. Pas na het definitief aanvaarden van de erfenis kunnen de overgebleven spullen worden verdeeld. Doet men dat eerder, dan kan men alsnog aansprakelijk worden gesteld. Immers dan gedraagt men zich als 'erfgenaam'.
Verwerpen
De erfenis wordt door één of alle erfgenamen niet aanvaard (verworpen) en gaat of naar de overige erfgenamen of vervalt aan de staat.
Zuiver aanvaarden
De erfenis aanvaarden ongeacht of het eventuele saldo positief of negatief is.
Als iemand iets uit de erfenis meeneemt, wordt dat juridisch gezien als het zuiver aanvaarden van de erfenis!
Aanverwanten
Schoonfamilie van echtgenoot/echtgenote.
Ascendenten
Verwanten in opklimmende lijn (grootouders en verdere familieleden).
Bloedverwanten
Personen die van elkaar afstammen of een gemeenschappelijke stamvader hebben.
Bloot eigendom
Eigendom waar geen lusten en lasten van worden genoten. Er vindt hier dus geen 'vruchtgebruik' plaats.
Voorbeeld: een huis of stuk land waarvan men eigenaar is, maar niet in of op woont, er geen vergoeding voor ontvangt, maar ook geen kosten voor betaalt. De eventuele waardestijging of -daling behoren wel bij het bloot eigendom.
Boedel
Het gehele bezit van een persoon: al zijn geld, goederen en schulden.
Boedelkosten
Begrafenis- of crematiekosten, notariskosten en andere kosten van deskundigen (accountant, belastingadviseur etc.)
Boedelscheiding
Verdeling van een gemeenschappelijke boedel onder erfgenamen.
Centraal Testamenten Register
In dit register wordt bijgehouden wie een testament heeft gemaakt en bij welke notaris (echter niet de inhoud van het testament). Na overlijden van de erflater kan iedereen bij de dichtsbijzijnde notaris nagaan of iemand een testament heeft gemaakt en bij welke notaris dat bewaard wordt. De inhoud van het testament wordt door de notaris echter alleen aan direct belanghebbenden bekend gemaakt.
Erflater
De overledene die bezit en/of schulden nalaat.
Erfdeel onwaardig (geen recht op erfenis)
Als een erfgenaam zijn/haar erflater heeft vermoord kan hem/haar het erfdeel(erfrecht) worden onthouden.
Erfrecht (wettelijk)
Het erfrecht geldt tot in de 6de graad (bloedverwantschap).
Erfstelling
Een wilsbeschikking of testament waarin de erflater zijn nalatenschap of een deel daarvan vermaakt aan één of meerdere personen.
Executeur
Uitvoerder van het testament (executeur). Dit kan de notaris zijn of een door de overledene daartoe aangewezen persoon. Zijn/haar standaard vergoeding is 1% van de netto-nalatenschap, tenzij de erflater daar iets anders over heeft beschreven. Benoeming van een executeur kan alleen bij testament gebeuren.
Kavelen van de erfenis
Verdelen van de erfenis bij de rechter.
Legataris
Persoon aan wie de overledene (erflater) bepaalde goederen per codicil of testament en/of een bepaald bedrag en/of registergoederen per testament nalaat.
Legitimarissen
De erfgenamen die een wettelijk recht hebben op een in de wet bepaald deel (de legitieme portie) van de nalatenschap (de erfenis). In principe zijn de kinderen de legitimarissen, kinderen kunnen namelijk niet onterfd worden, wel kan men hun deel van de nalatenschap beperken tot hun legitieme portie.
De echtgenoot/ echtgenote is geen legitimaris
.
Matrixsysteem
Taxateur bepaalt het gemiddelde (van de waarde) bij de verdeling van de nalatenschap.
Minuut
De originele notariële akte, die door de notaris wordt bewaard.
Notariële akte
Een door een notaris opgemaakt geschrift dat door hem en opdrachtgever/ belanghebbende is ondertekend en gedagtekend. De akte dient tot bewijs van het in de akte gestelde. Het exemplaar dat de notaris bewaart heet minuut.
Registergoederen
Registergoederen zijn goederen waar bij de overdracht of de vestiging daarvan (b.v. huis/schip) inschrijving in de openbare registers (b.v. hypotheek/scheepsregister) verplicht is.
Soorten testamenten
- Holografisch testament
Eigenhandig geheel uitgeschreven testament, ook wel gesloten testament genoemd.
- Ik opa testament
Als opa een geldsom wil nalaten aan zijn kleinkinderen. Dit gebeurt veelal om dubbele vererving c.q. dubbele erfbelasting te voorkomen. Als de erfenis namelijk een generatie overslaat kan het tarief worden gedrukt. Dit omdat het vermogen slechts eenmaal vererft, d.w.z. kleinkind erft direct en niet via zijn ouders. Het voordeel hiervan is dat er ook maar éénmaal erfbelasting hoeft te worden betaald.
De constructie is vaak als volgt: Opa laat aan zijn kleinkind een geldsom na onder de last van vruchtgebruik ten gunste van de ouders van het kleinkind. Mochten de ouders komen te overlijden dan vererft deze geldsom niet nog een keer, immers het geld is al van het kleinkind.
- Krijgsman testament
Testament dat opgemaakt kan worden door militairen (komt overigens nog maar heel weinig voor) gedurende oorlogs-handelingen. Het is maar 14 dagen geldig.
- Langst leef al testament (langstlevende testament)
De langstlevende partner is de erfgenaam. De kinderen krijgen wel een vordering ter grootte van hun rechtmatige erfdeel. Het erfbelasting voor de kinderen moet berekend worden over de contante waarde van de vordering (bij huizen, aandelen e.d. de waarde op de dag van overlijden). De langstlevende ouder betaalt erfbelasting over de gehele nalatenschap verminderd met de waarde van de schuld aan de kinderen.
-Vruchtgebruiktestament
De langstlevende krijgt het vruchtgebruik van de nalatenschap. Over de waarde van deze nalatenschap moet evenwel successierecht worden betaald. Over het vruchtgebruik dat naar de overige erfgenamen gaat moet ook successierecht betaald worden. De waardering voorhet vruchtgebruik en het bloot eigendom kan door een notaris gemaakt worden,
Testateur
Hij/zij die een testament heeft laten maken.
Vruchtgebruik
Zakelijk recht om iemand anders zijn goed (veelal eigendommen) te gebruiken en daarvan de vruchten (opbrengsten) te trekken, dit alsof men daar zelf de eigenaar van is, mits men zorgt dat het goed in stand blijft.
Voorbeeld
: Huis is eigendom van de kinderen, de ouder(s) mag(mogen) er in wonen, mits deze zelf alle lasten e.d. betaalt(betalen).