Deze week veel artikelen en reacties op de nieuwe richtlijn
van het KNMG over Palliatieve sedatie. In de artikelen en discussies
ging het o.a. over de voor en contra's hiervan en het verschil met
euthanasie. Uit deze artikelen en reacties een korte bloemlezing:
KNMG 8
december 2005
Palliatieve sedatie is normaal medisch handelen en leidt bij juiste
toepassing niet tot versnelling van het overlijden. Palliatieve sedatie
is een tijd lang dan ook onterecht in de hoek van het levensbeëindigend
handelen geplaatst. Dat
zijn de belangrijkste conclusies van een KNMG-commissie die een richtlijn
over palliatieve sedatie heeft opgesteld. Het federatiebestuur
van de KNMG heeft het rapport van de commissie als KNMG richtlijn
aanvaard.
De KNMG-richtlijn
beschrijft uitvoerig alle inhoudelijke aspecten voor verantwoord medisch
handelen. Palliatieve sedatie wordt omschreven als 'het opzettelijk
verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase'.
Doel is het lijden van de patiënt te verlichten. Het verlagen
van het bewustzijn is een middel om dat te bereiken. Het is van groot
belang dat palliatieve sedatie op de juiste indicatie, proportioneel
en adequaat wordt toegepast. De dosering, combinatie en duur van de
inzet van de medicamenten moeten worden afgestemd op de benodigde
mate van symptoomcontrole.
De indicatie voor palliatieve sedatie wordt gevormd door het bestaan
van één of meer onbehandelbare ziekteverschijnselen
(refractaire symptomen) die leiden tot ondraaglijk lijden van de patiënt.
Een symptoom is of wordt refractair als geen van de conventionele
behandelingen (voldoende snel) effectief is en/of deze behandelingen
gepaard gaan met onaanvaardbare bijwerkingen. Pijn, dyspnoe (kortademigheid)
en delier zijn de meest voorkomende refractaire symptomen die in de
praktijk aanleiding geven tot het inzetten van palliatieve sedatie.
Bij sedatie die tot het overlijden wordt voortgezet is daarnaast een
voorwaarde dat het overlijden binnen twee weken wordt verwacht. De
arts kan dan besluiten te starten met palliatieve sedatie en dit in
principe voort te zetten tot het overlijden...............
Verschillende
kranten. 6 december 2005. Sterven verzachten is medisch handelen
(GPD) - Het sterven verzachten met een slaapmiddel is normaal medisch
handelen. Bij de juiste toepassing leidt deze zogeheten palliatieve
sedatie niet tot eerder overlijden. Ten onrechte is deze medische
handeling in de hoek geplaatst van levensbeëindigend handelen.
Dat blijkt uit de nieuwe richtlijn van de artsenorganisatie KNMG die
gisteren werd gepresenteerd aan staatssecretaris Clémence Ross
van volksgezondheid. Volgens de richtlijn mag tot sedatie worden overgegaan
als een patiënt één of meer onbehandelbare ziekten
heeft, waardoor die persoon ondraaglijk lijdt. Het diep in slaap brengen
van de patiënt tot die overlijdt, mag onder voorwaarde dat het
overlijden, binnen twee weken wordt verwacht. Bij palliatieve sedatie
moet altijd sprake zijn van voldoende deskundigheid om een verantwoorde
beslissing te nemen. De KNMG ziet geen reden daarvoor ook altijd een
andere deskundige arts te consulteren. Wel moet de sedatie altijd
goed in een verslag zijn vastgelegd. In verband met pijnbestrijding
wordt naast het slaapmiddel ook vaak morfine gegeven aan de patiënt.
Veelal wordt de dosis verhoogd om de patiënt buiten kennis te
brengen en het sterven te bespoedigen. Volgens de KNMG begeeft de
arts zich daarmee in het grijze gebied tussen pijnbestrijding en levensbeëindiging.
Volgens de richtlijn wordt deze behandeling beschouwd als oneigenlijk
gebruik van deze middelen en niet gerekend tot palliatieve sedatie.
De KNMG ontkent dat de medische ingreep een verzoek tot euthanasie
overbodig maakt. Beide moeten los van elkaar gezien worden.
Volkskrant
10 december 2005. Autonome zelfdoding is derde weg naast euthanasie
en sedatie
Alexander von Schmid: Zolang er geen objectieve methode bestaat die
vaststelt wat iemand precies wil, worden bezwaren tegen euthanasie
ondervangen door een derde weg voor levensbeëindiging (naast
terminale sedatie en hulp bij euthanasie of zelfdoding) die ik autonome
zelfdoding zou willen noemen. .........Onze voorchristelijke voorouders
hadden een positieve kijk op de autonome zelfdoding. De passieve dood
door ouderdom of ziekte was voor hen een gruwel. Mensen die een zogeheten
'strooien dood' stierven (de bedden waren toen van stro), gingen volgens
de toen gangbare opvatting naar de vreugdeloze woning van Hel, de
godin van de onderwereld. Vandaar dat velen, zowel vrouwen als mannen,
wanneer het levenseinde door ziekte of een andere oorzaak dreigde,
zichzelf doorstaken of van een helling wierpen om daarmee een strooien
dood te voorkomen. Dit is voor ons een heel andere wereld maar wellicht
kan die bijdragen aan een wat minder negatieve kijk op de autonome
zelfdoding. Als alternatief voor euthanasie en terminale sedatie verdient
autonome zelfdoding op zijn minst aandacht en waardering.
____________________________________________
Leeuwarder
Courant: 6 december 2005. Regels nodig rond levenseinde IC-patiënt
Gerard Akkerman: Er bestaan grote verschillen in hoe afdelingen voor
intensive care in ziekenhuizen omgaan met het levenseinde van patiënten.
Er doen zich situaties voor die niet aanvaardbaar zijn. Oorzaak is
het ontbreken van duidelijke richtlijnen............ Onderzoek maakte
duidelijk dat er maar weinig richtlijnen zijn en dat ze per ziekenhuis
verschillen. Ziekenhuizen gaan heel verschillend om met schriftelijke
verklaringen van patiënten om een behandeling te staken. Er zijn
meningsverschillen met vertegenwoordigers van patiënten en verpleegkundigen
worden soms gedwongen zelf de hoeveelheden pijnstillers te bepalen
terwijl ze daar niet voor bevoegd zijn......De deelnemers aan het
onderzoek geven vrijwel allemaal aan grote behoefte te hebben aan
duidelijke, zorgvuldige, voor iedereen gelijke richtlijnen. Promovendus
Kleijer geeft hiertoe een eerste aanzet. Hij maakte een schema voor
alle stappen die nodig zijn voor een arts om te komen tot het besluit
een behandeling te staken. Daarnaast ontwierp hij eenzelfde procedure
in het geval het initiatief bij de patiënt ligt, door bijvoorbeeld
een schriftelijke verklaring waarin hij of zij een behandeling weigert.
Volkskrant,
9 december 2005. Ongeduld over uitblijven 'laatste-wilpil'
Achtergrond Nederlandse Vereniging voor
Vrijwillig Levenseinde voert campagne voor beschikbaarstelling
zelfdodingsmiddel
Ellen de Visser:
Euthanasie mag alleen bij patiënten die ziek zijn. En
niet bij levensmoeheid. Daarom wordt nu campagne gevoerd om een oud
idee, de pil van Drion, nieuw leven in te blazen.
Twee iaar geleden sprak schrijvertekenaar Maarten Toonder in Relevant,
het tijdschrift van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig
Levenseinde (NVVE), openhartig over de 'treuzelende dood'. Twee echtgenotes
en vier kinderen had hij overleefd en zijn lichaam liet hem in de
steek. 'Er is gedaan wat moest gedaan', zei hij. 'Toch ben ik hier
nog en dat moet een misverstand zijn.'
Toonder was tot aan zijn dood, een half jaar geleden, lid van de NVVE
en een groot voorstander van de pil van Drion (zelfdodings-middel).
'Het zou heel gewoon moeten zijn dat de ene mens de ander het recht
geeft zichzelf het bittere einde te besparen', vond hij.
NVVE-directeur Rob Jonquière haalt de woorden van Toonder nog
geregeld aan.........Via de politiek actieve leden probeert de NVVE
om de laatstewilpil in verkiezingsprogramma's krijgen. Jonquière
heeft goede hoop dat de pil er ooit komt. 'De komst van de euthanasiewet
heeft ook dertig jaar geduurd.'
Verschillende
kranten. 6 december 2005. Rouwen in verpleeghuis kost €1,5 miljoen
per dag
(ANP) - Nabestaanden gelegenheid geven om te rouwen bij het sterfbed
van een geliefde in een verpleeghuis, kost de samenleving €1,5 miljoen
per dag. Dat schrijft staatssecretaris Clémence Ross-van Dorp
van volksgezondheid de Tweede Kamer in reactie op vragen van Groenlinks.
De partij wilde van haar horen waarom nabestaanden de kamers van vader,
moeder of tante vaak binnen 24 uur moeten ontruimen.
Ross gaat er bij haar berekening van uit dat er jaarlijks ongeveer
27.500 mensen in verpleeghuizen overlijden. Bovendien, stelt ze, blijven
bij een uitbreiding van drie dagen om te rouwen op jaarbasis ongeveer
225 bedden onbezet. De bouw van 225 extra verpleeghuisplaatsen kost
ongeveer €16 miljoen.
Leeuwarder Courant, 7 december 2005. 'Mensen krijgen hier rustig de
tijd om te rouwen'
Gerard
Akkerman: Rouwen in het verpleeghuis kost bedden en dus geld.'
Dat mag niet te lang duren, vindt de staatssecretaris. Friese verpleeghuizen
gaan er heel verschillend mee om. Er zijn verpleeghuizen waar na het
overlijden van een bewoner de kamer binnen 24 uur moet worden ontruimd.
Dat moet volgens staatssecretaris Clémence Ross zo snel, omdat
anders te veel bedden te lang leeg staan. Rouwen in het verpleeghuis
kost volgens haar de samenleving €1,5 miljoen per dag. Zakelijkheid
gaat in dit geval boven menselijkheid. Ze reageerde op vragen van
GroenLinks die eigenlijk een rouwperiode van een week wil. Een rouwperiode
van een week is lang, en komt vrijwel nergens voor. Maar ontruimen
binnen een dag vindt een aantal Friese verpleeghuizen te gortig. Toch
komt het ook hier voor, zo blijkt uit de reactie van ZuidOostZorg
in Drachten. „Wanneer de druk op de wachtlijst groot is, komt het
voor dat we familie vragen om binnen 24 uur na het overlijden van
een bewoner de kamer te ontruimen. Is die druk er niet, dan krijgen
mensen meer tijd", aldus kwaliteitsfunctionaris Margot Witlox...............
Bij Waadwente in Dokkum gaat het er heel anders aan toe. Daar krijgen
nabestaanden ruim de gelegenheid om afscheid te nemen van hun overleden
dierbare. Locatiemanager Annemarie Vos vindt de redenering van Ross
'een beetje flauw'. „Er doen zich hier eigenlijk nooit problemen voor.
Familie krijgt rustig enkele dagen de tijd om afscheid te nemen. Het
is ook niet mogelijk om de volgende dag al weer iemand op te^emen.
Daar gaat altijd meer tijd overheen." Het Dokkumer verpleeghuis
heeft zelfs de mogelijkheid om mensen in hun eigen kamer op te baren,
als familie dat graag wil..........................
Leeuwarder Courant, 10 december 2005. Grafkelder blootgelegd bij de
Oldehove
Bij
het graafwerk op het Oldehoofsterkerkhof in Leeuwarden is deze week
een grafkelder tevoorschijn gekomen. Daarin liggen de resten van enkele
eikenhouten grafkisten. Het lijkt te gaan om het familiegraf van de
Leeuwarder patriciërsfamilie Bouricius. De kelder stamt waarschijnlijk
uit de zeventiende eeuw. Toen de gemeente het oude kerkhof in 1933
liet egaliseren, stuitten de werklie-
den al op de ruimte, die toen nog met een boogvorm boven de grond
uitstak. Hierin lagen vijf grafkisten van dik eikenhout met loden
platen.
Het oudste exemplaar was van van de Leeuwarder schepen Jacob Bouricius
de Oude, die in 1622 overleed. Ook zijn zoon Hector, de baas van de
Kraneker universiteit en griffier van het Friese hof, lag er begraven..........
Verschillende
kranten. 10 december 2005. Gemeente weigert grafsteen
(ANP) - De Zeeuwse gemeente Hulst heeft een grafsteen geweigerd vanwege
een ongepaste tekst. Op het monument stond dat de overleden vrouw
de dood vond door een ongeluk in een draaideur bij meubelbedijf Morres
in Hulst. Het meubelbedrijf geeft toe dat er in juni een ongeval is
geweest, maar uit onderzoek is volgens de onderneming gebleken dat
dit niet heeft gelegen aan de deur, omdat die direct stopte. Mevrouw
moest naar het ziekenhuis en drie of vier dagen later hoorden we dat
ze was overleden. De doodsoorzaak is ons niet bekend", aldus
een woordvoerder. De 82-jarige weduwnaar hoopt dat de gemeente nog
op haar schreden terugkeert. „Maar als ze dat niet doet, leg ik me
daarbij neer. Als in de wet staat dat het niet mag, mag het niet."
Leeuwarder
Courant 10 december 2005. Gemeente stoot begraafplaatsen af
Dongeradeel wil drie van de vijf algemene begraaf-plaatsen afstoten.
De gemeente wil af van het onder-houd van de begraafplaatsen. Met
uitzondering van de Lindenhof in Dokkum, moet de gemeente er geld
op toeleggen. De gemeente wil de begraafplaatsen over-dragen aan begrafenisverenigingen.
Om een hof rendabel te maken, zouden er uitsluitend huurgraven uit
moeten worden gegeven, zegt wethouder Sicco Boorsma. Die kunnen na
verloop van tijd worden geruimd. De begraafplaats raakt zo niet vol
en hoeft niet te worden uitgebreid. De raad wil weten hoe de begrafenisverenigingen
tegenover het plan staan.
|
Bezoek
de internetsite van:
|